Wanneer de weersvoorspellingen aangeven dat het gaat vriezen, beginnen schaatsliefhebbers stiekem te hopen dat er weer geschaatst kan worden. En ja hoor, door de vrieskou de afgelopen dagen konden we gaan schaatsen!
In de tweede week van Januari 2024 daalden de temperaturen van 10°C naar onder het vriespunt. Na een warme maand december, kwam deze daling voor ons vrij onverwacht. Gemiddeld gezien is Januari wel de koudste maand van het jaar, las ik op het KMI. In Averbode bleef de temperatuur overdag rond het vriespunt schommelen en vroor het ‘s nachts steeds rond -5°C.
Het gebeurt niet elk jaar dat je in België kan schaatsen op natuurijs, dus toen we zagen dat het ijs dik genoeg was, zijn we er goed van gaan profiteren.
Wanneer kan je schaatsen op natuurijs?
Hoeveel dagen moet het vriezen om te kunnen schaatsen?
Als je wil weten of het natuurijs voldoende dik is, wacht je best minimaal 3 ijskoude nachten af van minstens -5°C. De algemene regel is dat bij -5°C gedurende 6 uur, er een ijslaag van 1 cm wordt gevormd. Indien de nacht nog kouder is of het voor meer dan 6 uur vriest rond -5°C (bijvoorbeeld in de avond, nacht en ochtend), dan zal de ijslaag sneller in dikte aannemen. Wij hebben 5 dagen gewacht voor we het ijs gingen betreden. Ook mag het kwik overdag niet of nauwelijks boven 0°C uitkomen.
Hoe dik moet het ijs zijn om er op te kunnen schaatsen?
Dit hangt af of je slechts met een paar schaatsers op het natuurijs staat (zoals bij ons) of het erg druk is zoals bijvoorbeeld in de Kalmthoutse Heide of vele populaire plaatsen in Nederland. Voor enkele schaatsers moet de ijslaag 4 tot 8 centimeter dik zijn, voor grotere groepen zal het moeten aandikken tot 8 tot 12 cm. Bij de welbekende Elfstedentocht in Nederland moet het ijs maar liefst 25 cm dik zijn.
Veilig schaatsen op natuurijs
Hoewel schaatsen op natuurijs ontzettend leuk is, brengt het wel enkele risico’s met zich mee. Hou rekening met jou en de andere schaatsers hun veiligheid. Zoals eerder vermeld, dient het ijs voldoende dik te zijn. Daarnaast hou je best voldoende afstand van andere schaatsers. Dit ervaarden we zelf heel eventjes toen we een foto van ons twee maakten. We hoorden een licht gekraak onder onze voeten maar het ijs was gelukkig voldoende dik.
Tot slot communiceert jouw gemeente ook soms zelf wanneer het ijs officieel dik genoeg is om te kunnen schaatsen. Dit is in Kalmthout het geval, maar we hebben in Scherpenheuvel-Zichem geen communicatie hiervan voorbij zien komen. Indien het ijs niet officieel is vrijgegeven, is het schaatsen op eigen risico. Een bevroren ven, meer, vijver geeft duidelijke signalen af, zodat jij kan weten dat het wel of niet veilig is.
Schaatsen in Averbode
We zagen op Instagram enkele filmpjes opduiken van de eerste schaatsers op het natuurijs in de Kalmthoutse Heide. Aangezien Averbode ‘Bos & Heide’ een gelijkaardige vegetatie heeft met allerlei vennetjes, leek dit ons dé ideale locatie om te gaan schaatsen. Op sommige bekende locaties in België was het enorm druk, maar wij hadden het geluk om met z’n tweetjes te genieten op een vennetje in Averbode. Het waterpeil in dit natuurven stond enorm hoog door de grote hoeveelheid neerslag die viel de dagen voor de vrieskou. Een leuke compilatie van ons schaatsavontuur kan je bekijken in deze video!
Praktische tips
- Controleer vooraf de ijsdikte
- Kleed je warm aan en draag handschoenen
- Hou voldoende afstand van andere schaatsers
- Let tijdens het schaatsen op scheuren en kleurveranderingen in het ijs
Uitrusting bij het schaatsen:
- Warme, ventilerende, comfortabele kleding
- Handschoenen
- Muts en buff
- Goed passende schaatsen
- Eventueel knie-, ellenboog- en polsbeschermers (voor kinderen of volwassenen met weinig schaatservaring)
Opmerkelijk tafereel
Tijdens het schaatsen dachten we eerst een grote boomstam te hebben gezien in het ijs, maar zodra we dichterbij kwamen zagen we dat het niet om een boomstam ging… Wellicht was het vosje reeds verzwakt en had hij de kracht niet meer om zich uit het gebroken ijs te klauteren… Ookal was het zeer triest om te zien, we konden het moeilijk aan ons laten voorbij gaan en er geen foto van te nemen.
Don't forget it...
